Leczenie uzależnień - jak wygląda terapia i dlaczego warto jej zaufać?

Uzależnienie od substancji psychoaktywnych nie wybiera – może dotknąć osoby w każdym wieku, na każdym etapie życia, niezależnie od wykształcenia czy pozycji społecznej. Często zaczyna się niewinnie: z ciekawości, potrzeby odreagowania stresu, chwilowego oderwania się od rzeczywistości. Jednak granica między okazjonalnym używaniem a uzależnieniem bywa cienka – a jej przekroczenie może prowadzić do konsekwencji, które odbiją się echem na wszystkich obszarach życia.

Właśnie dlatego tak ważne jest, by nie ignorować pierwszych sygnałów ostrzegawczych. Szybka reakcja i sięgnięcie po profesjonalną pomoc może uchronić przed poważniejszym kryzysem.

Jak rozpoznać, że pojawiło się uzależnienie?

Uzależnienie nie zawsze objawia się spektakularnie. Często rozwija się stopniowo, w sposób trudny do zauważenia – zarówno dla osoby uzależnionej, jak i jej otoczenia. Początkowo używanie substancji może wydawać się uzasadnione – „na stres”, „dla odprężenia”, „żeby lepiej zasnąć”. Ale z czasem organizm i psychika zaczynają się przyzwyczajać, a używka staje się nie tyle wyborem, co koniecznością.

Do najczęstszych objawów uzależnienia należą:

• rosnąca częstotliwość sięgania po substancję
• tłumaczenie używania konkretnymi sytuacjami emocjonalnymi (np. napięciem, samotnością, frustracją)
• występowanie objawów odstawienia (rozdrażnienie, bezsenność, lęk, poty, bóle ciała, w skrajnych przypadkach drgawki)
• utrata kontroli nad ilością i sposobem przyjmowania środka
• zaniedbywanie obowiązków, relacji, pasji
• poczucie winy i wstydu, ale mimo to – powtarzanie zachowań

Warto pamiętać, że uzależnienie nie zawsze oznacza codzienne zażywanie. Nawet okazjonalne, ale powtarzające się i trudne do przerwania schematy używania mogą świadczyć o narastającym problemie.

Dlaczego profilaktyka ma tak duże znaczenie?

Choć leczenie jest skuteczne, jeszcze ważniejsze jest zapobieganie. Na poziomie społecznym oznacza to edukację – nie tylko w szkołach, ale też w domach i środowiskach lokalnych. Na poziomie indywidualnym profilaktyka polega na budowaniu odporności psychicznej i emocjonalnej.

Otwartość w rozmowie, bliskość w relacjach, uważność na to, co przeżywają dzieci, partnerzy, przyjaciele – to wszystko może mieć realny wpływ na to, czy ktoś sięgnie po substancję. Zdrowe sposoby radzenia sobie ze stresem, rozwijanie pasji, regularny ruch, kontakt z naturą, poczucie sensu – to nie slogany, ale konkretne czynniki chroniące.

Uzależnienie najczęściej nie zaczyna się od substancji – zaczyna się od bólu, który ktoś chce uciszyć.

Jak wygląda leczenie uzależnień?

Leczenie uzależnień to proces. Wymaga odwagi, determinacji i zaufania – zarówno do specjalistów, jak i do siebie. Pierwszy krok to zazwyczaj detoksykacja – czyli oczyszczenie organizmu z substancji, szczególnie wtedy, gdy występuje uzależnienie fizyczne. Detoks pomaga też złagodzić objawy odstawienne i przygotować ciało oraz psychikę do dalszej pracy.

Następnie kluczowa staje się psychoterapia. To właśnie ona umożliwia zrozumienie, dlaczego dana osoba zaczęła używać. Co było źródłem cierpienia? Jakie emocje były tłumione? Jakie przekonania i mechanizmy podtrzymywały nałóg?

W terapii korzysta się z różnych podejść:

• terapia psychodynamiczna – pomaga odkrywać nieświadome konflikty i wzorce, które wpływają na zachowania
• terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – pozwala rozpoznawać i zmieniać szkodliwe schematy myślenia oraz zachowania
• dialog motywujący – wspiera w budowaniu wewnętrznej motywacji do zmiany
• terapia grupowa – daje poczucie wspólnoty, zrozumienia i przynależności

Nie bez znaczenia jest także włączenie bliskich w proces leczenia. Rodzina, partnerzy, przyjaciele – oni również potrzebują wsparcia, wiedzy i przestrzeni na własne emocje. Uzależnienie wpływa bowiem na cały system, nie tylko na jednostkę.

Czy leczenie zawsze działa od razu?

Terapia uzależnień nie jest prostą linią. To proces, w którym mogą pojawić się wzloty i upadki. Nawroty są naturalną częścią tej drogi – nie oznaczają porażki, ale sygnał, że jeszcze coś wymaga uwagi, zrozumienia, opieki. Dlatego tak ważne jest podejście długofalowe: nie tylko detoks i podstawowa terapia, ale też wsparcie w późniejszych etapach – np. poprzez grupy wsparcia, terapię podtrzymującą czy coaching trzeźwości.

Największe zmiany często dzieją się nie w czasie detoksykacji, ale wiele miesięcy później – gdy osoba zaczyna inaczej reagować na stres, budować relacje, mierzyć się z codziennością bez substancji. To właśnie wtedy rodzi się prawdziwa zmiana.

Gdzie szukać profesjonalnej pomocy?

We Wrocławiu działa wiele ośrodków i gabinetów specjalizujących się w terapii uzależnień. Ważne, by wybierać miejsca, które oferują kompleksową i indywidualnie dopasowaną pomoc – nie tylko odtrucie, ale też psychoterapię, wsparcie rodzinne i opiekę po zakończeniu leczenia.

Jednym z takich miejsc jest gabinet mgr Magdaleny Wolikowskiej-Osowieckiej przy ul. Mińskiej 38, gab. 214, we Wrocławiu (leczenie uzależnień Wrocław). To przestrzeń, w której osoby zmagające się z uzależnieniem mogą liczyć na zrozumienie, profesjonalizm i realne wsparcie na każdym etapie terapii.

Zmiana jest możliwa. Nawet jeśli wydaje się trudna – nie musisz przechodzić jej sam.